Merhaba,
Koca bir ülke enflasyon mevzusunda anlaşamadık. Gerçekten geçim sıkıntısıyla kimsenin ilgilenmediği bir resim içinde, doğru rakamın ne işe yaradığını bulmaya çalışıyoruz.
Merkez Bankası beklenti anketinde enflasyon öngörüsünü yükselterek yüzde 65’e çıkarmayı başarmışken, iktisat yönetimi enflasyonun düşeceğini iddia ediyor; ama baz etkisiyle bile olsa düşme ihtimalinin giderek azaldığını dile getirmiyor.
Bakan ve Cumhurbaşkanı enflasyonun düşeceğini söylüyor, ama tarihi konusunu sürekli öteliyor. Biliyorsunuz bu mesele Nisan Mart’tan, Mayıs Nisan’dan diyerek başlamıştı ve o bir sonraki ayda gerçekleşmesi beklenen iyileşme bir türlü hayatımıza girmedi. Aksi tablo ise git gide ağırlaştı.
Ekim ayı enflasyonu açıklandı. TÜİK’e göre tüketici tutarları ile senelik yüzde 85,5 rakamını bulduk. Üretici fiyatlarındaki artış ise daha trajik. Yüzde 157,6. Aradaki farkın 74 puana çıktığını, yüzdesel anlamda açıklanan tüketici enflasyonuna yakın bir yansıtılamayan maliyet bulunduğunu görüyoruz.
17 aydır aralıksız yükselen bir enflasyona karşılık, oldukca kısa zaman ilkin yüzde 8’lerden yüzde 157’nin üzerine çıkmış bir üretici enflasyonu ise gölgede bırakılıyor. Ama söyleme bakmış olduğunuzda enflasyon artış hızı düşecek.
Tüm dünyada enflasyon artıyor; bunun için ürem de dahil önlemler alınıyor; fakat hepimiz algıyla enflasyonun düşeceğini yahut yükselişin sebebinin de bu olduğunu anlatmaya çalışıyoruz. Güler misin; ağlar mısın?
Ekim ayı itibariyle ENAG”ın açıkladığı enflasyon, aylık bazda TÜİK’in duyurduğunun iki katı ve yüzde 7’leri aşmış halde; ama senelik bazda da yüzde 185… Arada resmi istatistik ile 100 puan ve yüzde 120’ye yakın sapma var.
Tüketici Birliği Federasyonu’nun market raf enflasyonuna bakıyorsunuz, ancak gıda ve hijyen malzemesi yüzde 88’i işaret ediyor. Yani TÜİK’in açıklamış olduğu toplam enflasyondan yüzde 3 yukarıda.
DİSK-AR, en yoksul yüzde 20’lik grubun enflasyonunun ise yüzde 146’ya vurduğunu söylüyor. Vatandaşın yaşadığı satın alma gücü yıpranması ve geçim zorluğu üstünden de konuyu okursanız, açıklanan TÜFE’yi etkileşim şiddetiyle beraber okuduğunuzda yüzde 200’lerin üzerini bulursunuz.
Fakat bütün bu rakam karmaşasına karşılık iktisat yönetimi düşecek bir enflasyonda ısrarlı olduğu benzer biçimde, resmi olarak da enflasyonun yüzde 85,5 olduğunu belirtiyor. Fakat aynı TÜİK’in baz ölçüleri 2023 tekrar değerleme oranı için hesaplandığında, itiraf geliyor. Haber şu:
“Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ekim ayı enflasyon verileri ile beraber 2022 yılı tekrar değerleme payı da belli oldu. Yeniden değerleme oranı yüzde 122,93 olarak belirtildi. Geçen yıl yine değerleme payı yüzde 36,20 seviyesinde çıkmıştı.’
Yani maaşlara zam konuşulacağı anda yüzde 85 ve mümkünse daha azı, vergi ve harçlara zam yapılacağı vakit yüzde 123 o şekilde mi? İşin ahlaki tartışmasını bir kenara koyun ve gerçeğe bakın. Bu resmen üç haneli enflasyonun kabulü ve itirafıdır.
Yorumlarınızı esirgemeyin lütfen 🙂