Merhaba,
Borcunu vadesinde ödeyemeyen işletme sayısında artış var. KGF (Kredi Garanti Fonu) desteğinin 250-300 milyar liraya çıkartılması isteniyor.
Eroğlu: 15-20 yıldır asla bu kadar artmamıştı
Dünya’nın haberine gore pandemide artan hammadde ve lojistik maliyetlerinin piyasada fitilini ateşlediği finansman erişim sorunu, bilhassa 2021’in sonlarında yaşanmış olan döviz krizi ile birlikte giderek derinleşmiş, ticari kredi büyümesinin giderek cılızlaşmasıyla artık birçok işletme için yönetimi imkansız hale dönüşmüş durumda. Şu sıralar pek oldukça alacaklı borcunu tahsil etmekte büyük zorluklar yaşıyor.
Konuyla ilgili en ciddi ihtar TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclis Başkanı Yavuz Eroğlu’ndan geldi. Sanayicilerin en büyük probleminin finansmana erişim olduğunu, sadece şimdilerde piyasada ödeme güçlüklerinin baş gösterdiğini dile getiren Eroğlu, “PAGEV’de geçtiğimiz günlerde hammadde tüccarları ile bir toplantı yaptık. Hep finansmana erişimde sorun bulunduğunu söylüyorduk. Ama şimdi o tüccarların söylediği, son 15-20 yıldır ilk kere bu zamanda ödeme çeklerini erteletenlerde, ödemesini vadesinde gerçekleştiremeyenlerde ciddi artışlar var. Bu oldukça ciddi bir alarm” dedi.
“Vade kısıtlaması şart”
Finansman erişim sorununda ikinci aşamaya geçilerek tahsilat sorunlarının artmaya başladığını kaydeden Eroğlu, üçüncü aşamanın ise iflaslar olacağını, sürecin oldukca tehlikeli bir yere doğru gittiğine dikkat çekti. Bu sürecin daha kötüye gitmesini engelleyen faktörün hammadde ve lojistik fiyatlarının düşmesi bulunduğunu vurgulayan Eroğlu, ancak özellikle enerji maliyetlerindeki artışın bu avantajın da kaybedilmesine yol açabileceği uyarısında bulunmuş oldu. Eroğlu, “Firmalara tek çıkış yolu ön ödemeli yahut peşin ödemeli ihracatla finansman yaratmak kalıyor. Diğer bir çözüm önerisi de başta perakende zincirleri olmak suretiyle büyük ölçekli firmaların, KOBİ’lere ödemeleri vade kısıtlı getirmektir. Örneğin büyük perakendecilere, KOBİ’lere en çok 60 gün arasında ödeme yapma sınırı getirilebilir” dedi.
Son çeyrek daha da sıkıntılı geçecek
İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, birçok firmanın hammaddeden personele kadar giderlerini kredi kullanıp çevirdiğini, ancak şimdilerde kredilerin kesilmesiyle her insanın açığa düştüğünü söyledi. Finansman problemininin zincirleme bir tesir yarattığına değinen Önel, “Hammaddeciler yine peşine döndü, birçok sektörde, kimse vadeli vermek istemiyor. Bu dönemde konkordato alanlar, müracaat hazırlığı yapanlar, etkinlik durduranlar, hatta rakibiyle üretim yapanlar bile var” dedi. Şu an nakitte ciddi yavaşlamanın laf konusu bulunduğunu vurgulayan Önel, son çeyreğin daha da zorlu geçeceğini, özellikle yılsonunda yapılması gereken kredi kapatmaların bu durumu daha da güçleştireceğini dile getirdi. KGF’nin bu aşamada piyasayı rahatlatabileceğine dikkat çeken Önel, “Son KGF paketinin 50 milyar TL olacağı açıklandı, bu fazlaca düşük kaldı. Bir önceki KGF 60 milyar TL idi ve çoğu firma kullanamamıştı, beklentimiz en 150 milyar TL’ye çıkarılması” dedi.
8 ayda kapanan şirket sayısı 14 bine dayandı
İşletmelerin içinde bulunduğu mali sıkıntıların en eleştiri sonuçları, kapanan şirket istatistiklerinde görülebiliyor. TOBB tarafından en son açıklanan Kurulan ve Kapanan Şirket İstatistikleri’ne gore, 8 ayda kurulan kapital şirketi sayısı 87 bin 755 iken kapanan firma sayısı 13 bin 798 adet olarak gerçekleşti. 2022’nin 8 ayında, 2021’in 8 ayına bakılırsa kapanan firma sayısında yüzde 70,2; kapanan kooperatif sayısında yüzde 39, kapanan gerçek şahıs ticari işletme sayısında ise yüzde 6,1 artış yaşandı.
Firmaların finansmana erişimde aksayan en önemli bacak hiç şüphesiz ticari krediler. Türkiye’de ortalama bir işletmenin ticari faaliyetlerinin büyük kısmını ticari kredilerle döndürdüğü herkesçe malum bir reel. Bundan hareketle ticari kredi büyümesinin enflasyonun altında seyretmesi yaşanan tıkanıklığı en iyi tarif eden verilerden. TÜİK’in son açıkladığı enflasyon verisine bakılırsa, TÜFE Eylül 2022’de bir önceki senenin aralık ayına nazaran yüzde 52,40; bundan önceki yılın aynı ayına göre yüzde 83,45 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 59,91 olarak gerçekleşti. Aynı zamanda politika faizinin yüzde 12’ye kadar inmesine rağmen, ticari kredilerdeki büyüme payı eylülde yıllık bazda yüzde 19,4 olarak gerçekleşti.
BorsaTek, Dünya
Yorumlarınızı esirgemeyin lütfen 🙂