Merhaba,
Sağlıktan perakendeye kadar birçok sektörde istihdam edilenler, yaşam maliyetinin daha düşük olduğu Anadolu’ya yöneldi. Eylül ayında daha da artması beklenen çalışan göçünün, önümüzdeki dönemde eleman bulma sıkıntısına yol açması bekleniyor.
Sektör temsilcileri, söz konusu göçü boşlamak için çalışanlara yönelik kira ve lojman gibi desteklerin bir an ilkin devreye katılımı gerektiği altını çizdi.
Dünya’dan Leyla İlhan- Yener Karadeniz-Merve Yiğitcan’ın haberine gore Türkiye’de son aylarda hızla artarak haziran ayında yüzde 78,62 ile son 24 senenin rekorunu kıran enflasyon, büyük şehirler ve gezim bölgelerinde yüksek öğrenci bağlı olarak oldukca daha sert hissediliyor. Bu da laf konusu bölgelerde yaşamın daha pahalılaşması anlamına geliyor.
Fiyat artışlarının en sert hissedildiği alanlardan biri de konut kiraları… En son temmuz ayında gerçekleşen asgari ücret zammına rağmen fahiş oranlarda artan kiralar, İstanbul şeklinde büyükşehirler ve Antalya şeklinde kıyı bölgelerde yaşamı daha da zorlaştırıyor. Söz konusu gelişmelerin Türkiye genelinde en yüksek kira bedeline haiz olan Muğla, Antalya ve İstanbul benzer biçimde kentlerden, doğu illerine kira kaynaklı göçe yol açtığı belirtiliyor.
İstanbul’da yaklaşık kira 8 bin TL’yi geçti
Gayrimenkul sektörüne yönelik analiz hizmeti sunan endeksa.Com’un verilerine bakılırsa haziran ayı itibariyle ortalama kiralar son bir yılda Muğla’da yüzde 73 artarak 14 bin 937 TL’ye, Antalya’da yüzde 310 artarak 10 bin 397 TL’ye ve İstanbul’da yüzde 168 artarak 8 bin 107 TL’ye çıktı.
Yüksek kira artışları, bir devre en cazip yerler içinde yayınlanan bu büyükşehirlerin memur ve düşük gelirler için adeta mahrumiyet bölgesine dönüşmesine yol açtı. Bu vaziyet tersine göçü hızlandırırken, hem de çalışmak için büyükşehirlere gelmek isteyenleri de durdurdu.
Artan göç, perakende sektöründen tekstil sektörüne kadar emek yoğun birçok sektörde işçi bulma sorunlarının artmasına yol açtı. Bu bölgelerde etkinlik yayınlayan birçok şirket ise bu olumsuz vaziyet için harekete geçti.
Sağlık sektöründe etkinlik gösteren bazı oyuncuların lojman yapımı için kolları sıvadığı öğrenilirken, benzer desteklerin artması gerektiği dile getirildi. Birçok sektör temsilcisi, göçün yaşandığı bu kentlere tekrar cazibe kazandırmak için lojman yapımı, kira desteği, kooperatif modeliyle kiralık ev yapımı yada talebe yurdu şeklinde yetişkinlerin kalabileceği yurtların yapılması gerektiğini ifade etti.
“Bekar çalışanlar daha çok istihdam edilebilir”
İstanbul Gayrimenkul Değerleme Kurucu ve Yönetici Ortaklarından Ahmet Büyükduman, kamu mensupları için yüksek kiraların bulunmuş olduğu bölgelerin artık mahrumiyet bölgeleri haline geleceğini, bu yüzden bu bölgelerde kamuda daha fazla bekar çalışanın istihdam edileceğini savundu. Onların da iki-üç şahıs bir araya gelmiş olarak ev tutma yoluna gideceğini anlatan Büyükduman, yahut erişkin yurdu gibi yurt veya otellerde kalma yoluna gideceğini ileri sürdü. Sürecin devam etmesi halinde kamunun okullara öğretmen bulmasının zorlaşacağını kaydeden Büyükduman, “ABD’de belediyeler öğretmen çekmek için lojmanlar yapıyor. Kiraların 2 bin ila 3 bin dolar olduğu yerlerde iyi öğretmenleri çekmek için 500 dolarlık kira yardımı veriyorlar” dedi. Büyükduman, eskiden yoksun bölgelerde kamunun çalışanları için lojman yaparken, günümüzde ise Muğla, Antalya benzer biçimde kiraların devasa yükseklikte olduğu bölgelerde Merkez Bankası’nın fiyat endeksi baz alınarak bölgesel bazlı kira desteğinin verilebileceğini veya lojman yapımının gündeme katılımı icap ettiğini söylemiş oldu. Öte taraftan Ahmet Büyükduman, Bodrum, Marmaris ve Muğla gibi bölgelerin aynı zamanda birer emeklilik alanları bulunduğunu belirterek, şunları söyledi: “Bu kişilerin sahildeki mevcut evlerini kiraya verip, memleketlerine gitme ihtimali olabilir. Dolayısıyla eskiden büyükşehirlerden sahillere emekli göçü vardı, şimdi ise sahillerden iç yerlere emekli göçü olabilir.”
“Taşınma hareketliliği başladı”
Mars Investment Genel Müdürü Hakan Bucak da “Fiyat artışlarının bu şekilde devam etmesi, insanların iş bularak daha müsait fiyatlı iç bölgelere göç etmesine niçin olacak” dedi.
Satın alma gücündeki düşüş nedeniyle amme ve özel sektör mensuplarının öteki şehirlere taşınmasıyla ilgili bir hareketlilik başladığını aktaran Bucak, şu bilgileri paylaştı: “Bir de üniversite mezunu olup İstanbul’dan iş teklifi alan gençler de kiralar sebebiyle şu anda anne ve babalarının evinden çıkamıyor. Yabancıya ikametgah sınırlaması gelmesiyle, bu evler tekrar kiralık olarak piyasaya sürülmek zorunda kalacak. Bu dairelerin piyasaya sürülmesiyle fiyatlarda bir düşüş olabilir.”
“Bu metropoller çalışanlar için çekicilik olmaktan çıkıyor”
Artan kiralardan ötürü eskiden İstanbul’a yada yazlık bölgelere gitmek isteyenlerin artık buraları tercih etmediğini söyleyen Realtyplus Franchising Kurucu Ortağı Özhan Carda, kooperatiflerin tekrar canlandırılması gerektiğini söyledi. Carda, “Bu kooperatifler kamunun gömü arazilerini sadece düşük fiyata kiraya verilecek şekilde konut üretecek. Burada zam oranlarını devletin kontrol etmiş olduğu bir model yapılabilir” diye konuştu.
KESK Eş Başkanı: Barınamama sorunu eylülde daha da artacak
Yüksek kiraların başrol oynadığı satın alma gücündeki aşınma sebebiyle büyük kentlerden ve sahil beldelerinden tayinlerini isteyen kamu personeli ve tabip sayısındaki artış, meslek örgütlerinin de gündeminde. Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Eş Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik, gerçek anlamda kamu mensuplarının ücretlerindeki değer kaybının büyük kentlerde yaşamayı daha da zorlaştırdığını; bilhassa İstanbul, Ankara, İzmir ve gözde kumsal kentlerinde çalışan bir memurun maaşının yüzde 70’ini kiraya vermek zorunda bulunduğunu kaydetti. Kiralara getirilen azami yüzde 25 artış zorunluluğuna rağmen, ev sahipleri ile kiracılar içinde yaşanmış olan sorunların arttığına değinen Bozgeyik, özellikle üniversite öğrencilerinin metropollere dönüş yapacağı eylül ayından itibaren, çok büyük bir barınamama sorunu ile yüz yüze kalınacağına dikkat çekti. KESK olarak toplu görüşmeler sırasında kamu emekçilerine kira desteği verilmesi noktasında talepleri olduğunu, ancak yerine getirilmediğini hatırlatan Bozgeyik, temmuz ayında meydana getirilen ücret artışının yaşanmış olan krizi gideremeyeceğini ileri sürerek, “Elimizde tam olarak bir sayısal veri hemen hemen yok. Ancak kendi üyelerimizle yaptığımız toplantılarda görüyoruz ki büyük kentlerden daha oldukça Anadolu’ya, memurların kendi kentlerine belirleme isteme yönelimi artıyor” diye konuştu.
Türkiye Kamu-Sen Başkanı: “Lojman sağlamak lazım”
Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci de büyükşehirlerden Anadolu’ya belirleme isteme eğiliminin oldukça yeni olmadığını söylerken, “Bodrum, Marmaris gibi yerleşim yerlerinde yaz sezonu nüfus çok arttığı için o yerlere görevlendirmeler oluyor. Ancak orada kiralar yüksek olduğu için gitmek istemiyorlar. Bunu biliyoruz. Bodrum’da amme çalışanları, esenlik personelleri doğal ki kirada zorlanır, zira yüksek. Bu nedenle lojman sağlamak lazım” diye konuştu.
patronlardunyasi.Com
Yorumlarınızı esirgemeyin lütfen 🙂