Merhaba,
15 ve daha yukarı yaşlarındaki bir kişinin işi olmayan sayılabilmesi için: (1) Son 4 hafta içinde bigün dahi ücretli ya da ücretsiz hiç bir işte çalışmamış olması, (2) Son 4 hafta içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış olması, (3) 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olması gerekiyor. Bu tanıma uymayanlar mesela işi olmayan olduğu şekilde son 4 haftada iş başvurusu yapmamış olanlar veya birisinin yanında bigün ücretle bir iş yapmış olanlar ya da bigün karın tokluğuna çalışıp da ücret almamış olanlar işsiz sayılmıyor. Oysa işi olmayan olan ama son 4 haftada iş başvurusu yapmamış olan ya da son dört haftada yalnızca birkaç saat yada gün çalışmış olduğu için işsiz sayılmayan oldukça sayıda insan var. Bunları da işsizlik oranına eklersek geniş işsizlik payı yahut atıl işgücü payı denilen bir büyüklüğe ulaşıyoruz.
Temmuz 2022 itibarıyla toplam işgücü 34.052 bin şahıs olarak hesaplanıyor.[i] Bunun 30.608 bini istihdam ediliyor, 3.445 bini de işsiz durumda. İşsizlik oranı; işsizlerin sayısının işgücüne bölünmesiyle hesaplanıyor (3.445 / 34.052) * 100 = % 10,1.
Temmuz 2022 itibarıyla açıklanan geniş işsizlik oranı (atıl işgücü oranı) yüzde 22,5’tur.[ii]
Aşağıdaki tabloda her iki gösterge önceki ayla karşılaştırmalı olarak gösteriliyor (tablo TÜİK, İşgücü İstatistikleri Temmuz 2022 Bültenindeki verilerden yararlanılarak hazırlanmıştır):
Tabloya bakılırsa işsizlik oranı Temmuz ayında Haziran ayına nazaran 0,3 puan azalmış görünüyor. Buradan giderek ilk bakışta ‘işsizlikte düşüş oldu’ diyebiliriz. Çünkü işsiz sayısı bundan önceki aya bakılırsa yüzde 3,2, işsizlik oranı da 0,3 puan azalmış görünüyor. Biraz daha dikkatle bakarsak Temmuz ayında önceki aya bakılırsa istihdam oranında da yüzde 0,5 oranında bir düşüş bulunduğunu görüyoruz. İşsizlerin sayısı azalırken istihdam edilenlerin sayısı da azalıyorsa ortada bir tuhaflık var demektir. Çünkü normal olarak istihdam edilenlerin sayısı azalıyorsa işsizlerin sayısının artması icap eder. Bu ilgi çekici durumun yanıtı büyük seviyede geniş işsizlik oranında saklı bulunuyor. Demek ki insanlar iş bulmaktan umudunu kestikçe başvuruda bulunmuyorlar. Bunun kararı olarak da işi olmayan sayılmaktan çıkıp geniş işsizler arasına dâhil oluyorlar. Bunun kararı olarak işsizlik payı düşerken geniş işsizlik oranı artıyor.
Türkiye için aslolan ölçü geniş işsizlik oranıdır. İşsizlikte düşüş olup olmadığını idrak etmek için oraya bakmak gerek.
Mahfi Eğilmez’in Blogundan alınmıştır.
Yorumlarınızı esirgemeyin lütfen 🙂