Politika faizi ile piyasa faizi arasındaki makas üstün dereceli kırdı: 2022

Merhaba, 

Politika faizi ile piyasa faizi arasındaki makas, ilk kere neredeyse 20 puana gelmiş olarak daha ilkin olmadığı kadar açıldı. Fark bu kadar artmışken, tüketici kredi faizleri de son 4 yılın zirvesini görmüş oldu.

Ekonomi yönetimi, Merkez Bankası siyaset faizini yüzde 14 seviyesinde sabit tutarak makroihtiyati önlemlerle parasal sıkılaşma politikasını sürdürürken piyasada faizler son 4 yılın zirvesine tırmandı.

Dünya’dan Şebnem Turhan’ın haberine göre, yüzde 14 siyaset faizine karşın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Merkez Bankası’nın adımlarıyla ihtiyaç kredisi faizleri 15 temmuz haftasında yüzde 35.41’e, ticari kredi faizleri de yüzde 30.66’ya terfi etti. Uzmanlar, siyaset faizi ile piyasa faizleri arasındaki makasın ilk defa bu kadar aleni olduğuna işaret ederken, makasın bu kadar aleni olmasının yanı sıra bu kadar uzun zaman de böylesine büyük ayrım yaşanmadığına dikkat çekti.

Merkez Bankası haftalık verilerine bakılırsa tüketici kredi faizlerini Kasım 2018’den bu yana gördüğü en yüksek seviyelerinde bulunuyor. 15 temmuz ile sonlanmış haftada ihtiyaç kredi faizi ortalama yüzde 35.41’e geldi ancak birtakım bankalarda gereksinim kredisi faizi yüzde 37.2’yi aştı. İhtiyaç kredisi faizinde en son bu seviyeler yüzde 36.24 ile 16 Kasım 2018 haftasında görülmüştü. 2018 Kasım’da siyaset faizi ise yüzde 24 idi. Yani ihtiyaç kredi faizi ile politika faizi arasındaki makas 12.24 puandı. Bugün ise 21.14 puanlık bir fark var. Taşıt kredisi faizleri de yine averajda yüzde 27.96’ya terfi etti. Bu da Aralık 2018’den bu yana görülen en yüksek seviyeye işaret ediyor. Bankalara bakılırsa taşıt kredisi faizleri de değişim gösteriyor ve bazı bankalarda taşıt kredisi faizleri yüzde 32.16’ya kadar yükselebiliyor. Merkez Bankası haftalık verilerine nazaran yaklaşık mesken kredisi faizi yüzde 17.53’e çıktı. Ancak yine bazı bankalarda konut kredisi faizi aylık yüzde 2.99’luk oranlara kadar çıktı.

Tüketici kredisinde 13 haftalık büyüme hızı yüzde 62 Merkez Bankası verilerine nazaran TL tüketici kredi faizleri ortalama yüzde 33,72’ye çıktı. Politika faiziyle arasındaki makas 20 puana işaret ediyor. Faizlerde yükseliş ise haziran başından bu yana devreye alınan önlemler sonrası hızlandı. Haziran başlangıcında TL tüketici kredi faizi yüzde 30,32 idi. 1.5 ayda 5.1 puanlık yükseliş yaşandı. Faizler süratli yükselirken tüketici kredileri büyüme hızında dalgalı bir seyir yaşandı. Haziran başında tüketici kredilerinde 13 haftalık yıllıklandırılmış arındırılmamış büyüme yüzde 55,8 iken 15 Temmuz haftasında yüzde 62’ye geldi. Merkez Bankası’nın ve BDDK’nın bankacılık sektöründe en fazlaca önlemin getirildiği ticari kredi faizinde ise yaklaşık yüzde 30,66 faizler bulunuyor. Rotatif kredi faizleri ise yüzde 50’nin üzerinde seyrediyor. Bu da yine politika faizi ile içinde 16.66 puanlık farka işaret ederken ticari kredi büyüme hızında gözle görülür seviyede ivme kaybı var. 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış kurumsal kredi kartları hariç ticari kredi gelişme hızı 15 Temmuz haftası itibariyle yüzde 30’a indi. Haziran başında yüzde 49,3 idi. Ticari kredi büyümesi hız kesince toplam kredi büyümesi de yavaşladı. 13 haftalık yıllıklandırılmış ve kur etkisinden arındırılmış toplam kredi büyümesi yüzde 39,3’e indi. Merkez Bankası son Para Politikası Kurulu metninde politika önlemlerinin kredi kanalından da uygulanacağını anlatım etti. Bu krediler üzerinde yeni önlemler görüleceğinin işareti. Uzmanlar alınabilecek önlemlerin kredi faizlerindeki yükseliş trendini devam ettireceğini vurguladı.

Bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye bakılırsa 2018 Ağustos sonrasında hızla tırmanışa geçen kredi ve mevduat faizleri 2019 Temmuz’dan itibaren Merkez Bankası’nın faiz indirimleriyle beraber düşüş trendine girdi. Covid-19 tedbirleri kapsamında başlatılan genişleyici politikalar yeni normale dönüşle birlikte kademeli olarak sıkılaştırılmaya başlandı ve TL faizlerde 2020’nin son çeyreğinde başlayarak 2021 Eylül ayına kadar yukarı yönlü bir hareket yaşandı. TCMB, 2021 senesinde siyaset faizini 23 Eylül’de 100, 21 Ekim’de 200, 18 Kasım’da 100 ve 16 Aralık toplantısında 100 baz puan indirerek yüzde 14 seviyesine çekti. 2022 yılında ise değişikliğe gitmedi. TCMB faizleri düşürmesine rağmen ticari kredi faizlerinde zirveler görülmeye devam ediyor. Uzmanlara gore TCMB’nin ürem indirimleri sonrası TL’de yaşanan kıymet kaybı sonrası açıklanan kur korumalı mevduata yönlendirilen TL nakitle beraber yüzde 14 olan TCMB haftalık repo faizine karşın kredi faizlerinin yüksek olması TL’deki likidite sıkışıklığının bir göstergesi.

 

 

karar.Com

Yorumlarınızı esirgemeyin lütfen 🙂

İçeriğimize oy verin

Yorum yapın